[dareko]

Wątków nowych mało, ja nowy jestem, pomyślałem, że jakiś wątek warto zacząć.

Ciekaw jestem zdania i czytelników i autorów. Wyłuszczać wszystko czy zostawiać tajemnicę? Opisać czy zostawić coś wyobraźni?

W zasadzie to chodzi mi o 2 rodzaje owego wyłuszczania, żeby nie motać opiszę to na przykładach.

1.Działanie maszyn/wynalazków itp.

Weźmy taką Panią Igieł i 2 fantastyczne przedmioty. Pierwszy to tytułowe igły. Są i działają. Jak? Nie wiemy. Mi się podoba, nie muszę wszystkiego wiedzieć. Drugi przedmiot.... statek do podróży przez jądro planety. Jest, działa, wiemy jak ale..... wytłumaczenie sposobu jego działania to dla mnie czysty bełkot pseudofizyczny. Aż mnie odrzuciło jak to przeczytałem. Nie wiem jak Wy ale ja miałem wrażenie, że Sebastian jakby czuł się w obowiązku przedstawić sposób funkcjonowania tego wehikułu a nie miał jakiejś dobrej koncepcji. Przyjemniej by mi się czytało gdybym nie wiedział jak to ustrojstwo porusza się w skałach.

2.Skąd się wzięły stworki, światy itp.

Podam 2 przykłady. Pierwsze opowiadanie o Dimoonie. Czytało mi się świetnie, powiedziałbym nawet, że rewelacyjnie. Wrażenie trochę zepsuł koniec. Nie zakończenie tylko koniec. Tu też miałem wrażenie, że autorka odczuwała jakiś przymus wyjaśnienia wszystkiego. Ostatnimi zdaniami odarłaś mi to opowiadanie z całej tajemnicy Elam:) Wszystko stało się nagie, jakieś takie... mniej interesujące, proste? Skończyłem czytać i już nie miałem o czym myśleć, mojej wyobraźni powiedziano stanowcze NIE! jak skrytym parówkożercom

4.Drugi przykład to Cynglarze Magdy. Opowiadanie wręcz odarte z tłumaczeń. Nie wiemy kto kółko cynglarzy powołał do życia, nie wiemy czy zajmują się tylko infitrami, nie wiemy skąd się w Polszcze owe demony wzięły ani jak je do chłodni zwabiają. Nic prawie nie wiemy, nie ma żadnej otoczki, jest tylko tekst o poświęceniu i miłości.
Mi się podobało.

No i pytanie do forumowiczów i autorów. Czytelnicy, jak wolicie, kawa na ławę czy tajemnica, niedopowiedzenie. Autorzy, jak wolicie pisać i dlaczego?

[Nivak]

Jedni wolą tak, drudzy tak Inaczej nie będzie

[Pako]

Raz tak wolę, raz tak. Teksty sf mają to do siebie, ze powinny być też S. Czyli wyjaśnienie takich urządzonek też powinno być. Czy musi trzymać się w 100% tego, co wiemy dziś? Nie! Może być zaprzeczeniem dzisiejszej fizyki nawet. Byle jakiś opisik był, a nie, że statek lata przez skały, a nie ma powiedzianego ani jedneg zdania, jak to robi.
Ale też czasem niedopowiedzenie jest dobre. Przykład elam. Tam powinno byc trochę niedopowiedzenia

Innymi słowy - zależy od tekstu, zazwyczaj w takich sytuacjach zdaję sięw pełni na autora

[Tomcich]

Dokładnie Pako ma rację, zależy wszystko od tekstu. Zbyt wiele tajemniczości i człowiek się gubi. Część rzeczy dobrze jest, jak jest wyjaśniona, mnie z reguły interesuje przyczyna, pochodzenie rzeczy, świata, a to jak działają np. maszyny może pozostać w tajemnicy. Np. Pani igieł, bardziej mnie ciekawi co doprowadziło do tego, że ten świat wygląda tak jak wygląda (czemu ludzie skryli się pod ziemią - no coś tam jest wspomniane, ale konkretów brak), a zupełnie mnie nie ciekawi jak Empirus zmieścił tę armatę w swojej czapce.
Tak więc dareko w pierwszym przypadku raczej tajemnica (maszyny i urządzenia) w drugim (światy, postacie) raczej opis. Choć oczywiście dopuszczam wyjątki od tego, które i tak jak najbardziej, potwierdzą moją regułę.

[Albion]

Co tu pisać, jak już wszystko powiedziane
Ale tak serio, to najbardziej podobają mi się opowiadanka z dużą domieszką niedopowiedzeń - najdłużej pozostają w pamięci, jeżeli można pomęczyć wyobraźnię. Choć od strony stricte materialnej, jakiegoś wyjaśnienia oczekuję, przynajmniej ogólnego, tak żeby opowiadanie nakreślało jakieś ramy rzeczywistości, a nie tylko pozwalało chulać wyobraźni. Po to są właśnie autorzy - żeby tworzyć świat...

[Pako]

Ale też niedopowiedzeń nie może być za dużo, bo skończy się na tym, że są dziury w fabule jak diabli "Bo czytelnik sobie dopowie". Nie. Ma być tajemniczo, może zostać coś nei do końca wyjaśnione, ale samo wyjaśnienie powinno być zasugerowane troszeczkę

[Gustaw G.Garuga]

Tylko z zakresem tego "troszeczkę" bywa kłopot. Boleśnie się o tym przekonałem, kiedy na moje niedopowiedziane (czyli po prostu niejasne) zakończenie posypały się razy. A wydawało mi się, że zasugerowałem ot, tak, w sam raz...

[Nivak]

Bo ty jako autor wiesz co i jak, dla ciebie te sprawy są jasne jak słońce No i nie chcesz też przy okazji powiedzieć za dużo, żeby nie było głosów, że jest łopatologicznie

[elam]

a ja jak przedstwilam pierwsza wersje dimoona, uslyszalam, ze za duzo niedomowien, i ze mam wytlumaczyc, jak to z tymi demonami jest, lopatologicznie. wyjasnilam, i teraz wszyscy krytykuja, ze niepotrzebnie. grrrr

[Tomcich]

Elam - Wiele jeszcze chyba pozostało do wyjaśnienia Jak pisałem wcześniej akurat ja lubię wiedzieć skąd bohater jest i co go stworzyło, chyba że bohater sam tego nie wie i powoli sam to odkrywa (a przy okazji i ja) No i tajemnice trzeba dawkować, nie wszystko tak na raz, jeżeli coś jest przewidziane na dłuższy cykl.

[Pako]

GGG - Nivak ci to wyjaśniła. Odwiezny i wieczny konflikt autor-czytelnik tu funkcjonuje jak najbardziej. właśnei o to chodzi, żeby ktoś ci to poczytał, bez twoich wyjaśnień i wtedy będziesz wiedział, czy za dużo, czy za mało powiedziałeś

To samo tyczy się elam, tylko tu jest problem, że my się lubimy czepiać

[Fidel-F2]

Lubię sporo wiedzieć ale łopatologia jest irytująca. Niezbyt nachalnie można podawać informacje porcjami w trakcie rozijania utworu, żebu świat się powoli otwierał. Autor powinien też mieć wyczucie które niedopowiedzenia będą naturalne i czytelnik będzie mógł coś tam sobie samodzielnie dociec/domyślić się bez rys na spójności utworu a co trzeba koniecznie wyjaśnić. I tu (miedzy innymi) moim zdaniem ujawnia się czy pisarz jest zły czy dobry.

[Gustaw G.Garuga]

[elam]

tos mnie zastrzelil.... heh nie tylko mnie

[Romek P.]

Ale to normalne jeżeli autor/autorka próbuje opisać świat bardzo szczegółowo, najczęściej kończy się to długimi wywodami, które 5 procent czytelników zainteresuja, a pozostałych 95 zmuszą do przekartkowania danego fragmentu

[Piech]

Zakładanie nowych wątków nie jest obowiązkowe. Ten wydaje mi się wydumany na siłę.

[Pako]

A niekoniecznie wydumany na siłę nawet nawet wątek.. tylko krótki będzie.
Bo wszsytko zmierza do tego jednego: złotego środka, który dla każdego przebiega gdzie indziej. Mnie Tolkien rozległymi opisami urzekł, coś atkiego u Pawlaka by mnie pewnie zabiło Cóż.. sory Romek, ale Tolkien to ty nie jesteś, a tylko on maił takie pióro do opisów
Złoty środek i tyle. No co tu dużo gadać

[dareko]

Pako: Czy ja wiem, są pewne granice odbiegania od dzisiejszego stanu wiedzy. Opowiadania Sebastiana przesiąknięte są absurdem i mi to nawet odpowiada ale co innego gałki oczne wiszące z sufitu a co innego podpieranie się fizyką w sposób.... niezbyt wprawny. Podobało mi się jak Empirus wyjął armatę z czapiki i tak jak Tomcicha wogle nie interesowało mnie jak ją tam zmieścił. Silną stroną Sebastiana jest kreacja świata i absurd, nie opisy fizyczne.

Elam, nic się nie martw, opowiadnie było świetne No i świetnie sobie z problemem poradziłaś. Nowy porządek przyniósł nowe tajemnice, jest o czym myśleć i na co czekać

Nie wydaje mi się, żeby można było znaeżć złoty środek. Nie ma go. Gusta i guściki, jednemu czytelnikowi będzie sie podobać innemu nie. Do założenia tego tematu skłoniły mnie między innymi posty w wątkach autorskich. Tam, z zalet ( w moim mniemaniu) zrobiono zarzuty. Skąd się wzięły infitry, jak je wabią do chłodni, jak daziałają igły? Mi się podobało, że w tekst to pomija, dla kogoś innego było to wadą. Moim zdaniem nie ma złotego środka, nie jest to też wykładnik "jakości" autora. To część jego stylu który jednym się podoba innym nie.

Że wątek wydumany na siłę? Piech.. Żartobliwe zdanie na z początku postu wziąłeś za prawdę. Do głowy mi nie przyszło, że ktoś uwierzy, że zakładam wątek, żeby się pokazać. Nie ma chyba co pisać, potraktuję to jak nietakt, nie będę się złościł... jeszcze

[Dunadan]

No, to zależy, i chyba anwet nie od tekstu tylko od danego momentu w tekście. Świetny podany przez ciebie przykład z Panią Igieł - brak wyjaśnienia działąnia igieł był zupełnie na miejscu - podobnie jak próba wyjaśnienia działania pojazdu. Trzeba zachować równowagę pomiedzy jednym i drugim...

[Pako]

dareko, chyba masz racje z tym złotym środkiem
Ale co do odbiegania od dzisiejszego stanu wiedzy: ja granic nie widzę dla autora. Są granice dla czytelnika z pewnością za to: jak daleko czytelnik może się dać pociągnąć za autorem i przyjmować to, co on mu daje? Bo jeśłi powiem, że ludzie ewoluowali w istoty wyższe, zwiększony płat czołlowy, telekineza itp, to ok, raczej uwierzą. Ale jeśli powiem, że ludzie stali się glutami świadomości, żywili się powietrzem, poruszali się podskakując na czarnym kwadracie, który dziwnym trafem zawsze zanosił ich w odpowiednie mniejsce, to już może być albo groteska, albo grafomania
Cóż... zadanie dla autorów: wybrać, tajemnica, czy moze wyjaśnienie? Do kogo kierować? Mieszać, ale w jakich proporcjach? It, itd. Pytania raczej bez odpowiedzi

[Piotrek Rogoża]

Wyobraźnia > wiedza.
Nie lubię racjonalizowania na siłę, zabijania magii niedopowiedzeń. Gdy Sapkowski walnął w finale wiedźmińskiej sagi, że zamieszanie w związku ze Starszą Krwią sprowadza się do czystej biologii, poczułem się oszukany.
Złoty środek osiągnął według mnie Frank Herbert w "Diunie". Jakiś tam płaszczyk naukowy jest, ale nie przesłania mistyki i tajemnicy .

[Fidel-F2]

Racja, w Diuna jest doskonała i pod tym względem.

[Piotrek Rogoża]

[Pako]

Hehe.. chyba byś się z moim kumplem dogadał, też Herberta wielbi
Z Diuny przeczytałem pierwszy tom.. za resztę w swoim czasie z pewnością się wezmę, bo pierwszy tom wymiótł.

[Piotrek Rogoża]

"Diuna" i "Mesjasz Diuny" to jedna całość, sztucznie rozdzielona przez wydawcę (jeszcze amerykańskiego). Potem jeszcze "Dzieci Diuny" są OK - reszty nie polecam, równia pochyła w dół. Ale pierwsze tomy - mniodzio.
Mówię "Diuna", myślę - "tomy opisujące historię Paula". To tak gwoli jasności .

[Pako]

zapamiętam
Chociaż kumpel wręcz przeciwnie, mówi, żę im dalej, tym lepiej.
Ale on trochę dziwny jest Dziwne książki lubi (takie mega heroic fantasy sopd znaku Magic The gatherning; mnie to nie ciągnie jakoś kompletnie ).

[Ziuta]

Jeśli chodzi o tłumaczenia (i w ogóle w kategorii fantastyki) rewelacyjny jest "Człowiek z Wysokiego Zamku" Dicka. Tajemnica wyłuszczona na (dosłownie!) ostatniej stronie wywraca wszystko do góry nogami.

[Pako]

Dick... czytałem oko na niebie właśnie niedawno. Co jest najgorsze w tej ksiażce? Wyłonienie tajemnicy na pierwszych stronach. Potem czyta się tylko efekty. Czyta się.. średnio, bo wie się, co jest i w ogóle. Są ciekawe fragmenty o Bogu, potem reszta też neizła. Ale gdyby tajemnica była.. byłoby o niebo lepsze.
No i gdyby nie to, że ktoś podpier...tego końcowe 14 stron i zostawił samiusieńkie 5 ostatnich stron. Wkurzyło mnie to, bo nie znam zakończenia ostatniej wizji. ARGH
Dick wielkim pisarzem był!

[Anko]

Pako:

[Gustaw G.Garuga]

Chyba zgadzam się z Anko w kwestii skrajności (ale jeszcze muszę to przemyśleć). Ziemkiewicz napisał kiedyś, że młody autor musi być wrażliwy na uwagi redaktorów i znajomych, by wychwycić te warte zastosowania, a zarazem na nie odporny, by te błędne spływały po nim jak woda po kaczce. Tu akurat niezbędny jest złoty środek, ale kiedy go złapiemy, to mamy pewność, że słuchając uwag innych zawsze wybierzemy dobrze i nigdy nie "wpadniemy w czarną dziurę nijakości". No bo nie oszukujmy się - to Twoja wizja, i od Ciebie tylko zależy, które z dziesiątek porad czytelników testowych weźmiesz do serca. W końcu wiesz więcej, niż taki wstępny czytelnik - masz całościową wizję historii, masz plany jej rozwoju itp. Każdemu nigdy się nie dogodzi, to ryzyko jest wliczone w pisanie...