[jacek.tabisz]

Nie wiem, czy wypada mi otwierać nowy post, ale jeśli nie, to wybaczcie.

Od dawien dawna uwielbiam muzykę klasyczną, a też i fantastykę. Wydaje mi się wręcz, że w tym, iż możemy słuchać klasyki z ostatniego 1500 lat jest coś niezmiernie fantastycznego. Mamy trubadorów, muzykę gotyckich katedr, renesansową polifonię, dzikie barokowe pola (zwłaszcza te z Południowej Ameryki) no i oczywiście romantyzm.

"Pierścień Nibelungów" Wagnera to dla mnie przykład czystej muzycznej fatastyki, chyba nie do pobicia do dziś. Sądzę, że zupełnie nieprzypadkowo różne tematy muzyczne z niego trafiły do muzyki Shore'a w filmowej ekranizacji "Władcy Pierścieni".

A u Wagnera? Bohaterami są przede wszystkim tematy muzyczne - mamy temat ognia związany z bogiem Loge (skandynawskim Lokim), temat germańskiego Jowisza, czyli Wotana, związany też z dworem bogów Walhallą... Cudowny jest temat przemian, czyli Renu i bardziej symbolicznie rzeki początku, narodzin czasu i całej historii.

Ów temat Renu to też temat pierścienia, podobnie jak w filmowej ekranizacji Tolkiena. Pierścień Nibelungów trzeba z powrotem wrzucić do rzeki, w której było złoto z którego powstał. Niestety, posiadacz pierścienia przywiązuje się do niego zbyt mocno, aby go chcieć utracić... To wszystko pokazuje muzyka, w pewien sposób działająca na wyobraźnię mocniej, niż efekty specjalne.

Wiele systemów RPG i książek fantastycznych inspiruje się średniowieczem i jego legendami. Te czasy miały swoją muzykę, której echa szczęśliwie się zachowały. Obok muzyki trubadurów, czy polifonii Guilliauma de Machaut jest też piękna muzyka arabska, grana na lutniach 'ud, skrzypcach r'bab i śpiewana w wysoce fantazyjny sposób. Jest Bizancjum z dziwną tonalnością mnisich chórów, które są w stanie zamienić skąd innąd spokojną chwilę w prawdziwy zjazd czarnoksiężników...

No nic. Tak zacząłem, może temat wciągnie nas do dalszej dyskusji.

[dzejes]

[jewgienij]

Z takich na szybko narzucających się to Penderecki i Bartok w "Lśnieniu" Kubricka

Oczywiście: Tako rzecze Zaratustra Richarda Straussa z Odysei Kosmicznej http://www.youtube.com/wa...feature=related

I super walc Chaczaturiana http://www.youtube.com/wa...feature=related

[Ziemniak]

Z ostatnio słuchanych motyw z filmu "Dead Snow" - Peer Gynt - In der Halle des Bergkoenigs

[jacek.tabisz]

Dzięki, że wymieniłeś też współczesnych kompozytorów Jewgienij. Bartoka i Pendereckiego. Rozwijając temat dalej czytałem ostatnio suchą jak wiór biografię Schoenberga, której autor zwrócił uwagę na wpływ dedekafonistów na muzykę używaną w horrorach. Sam Schoenberg nie chciał pisać do filmów, ale skomponował za to muzykę do filmu nieistniejącego, który miał być w jego zamyśle horrorem. To ciekawe zjawisko, bo na przykład muzyka pop jest w większości wypadków tonalna. Natomiast Schoenberg przenosi nas od razu we wciąż mało popularny świat "kosmicznej" muzyki, gdzie interwały i współbrzmienia są celowo oderwane od tego, co istocie ludzkiej wydawało się naturalne. Można nawet powiedzieć, że muzyka II Szkoły Wiedeńskiej (Schoenberg, Berg, Webern) jest w swojej najgłębszej istocie fantastyczna. Ucieka od muzycznego realizmu, jakim są znane od setek lat harmonie.


Ryszard Strauss u Kubricka był to wspaniały pomysł! I pasował do filmu. Bo Strauss za filozofem mówi o samotności, nowym człowieku i przebudzenie w zupełnie nowym miejscy wenętrznych i zewnętrznych przeżyć. Obydwie Odyseje także dążą w ramtą stronę.

[jewgienij]

Bo dysonansowe współbrzmienia fizjologicznie wzbudzają u nas niepokój. Dlatego nawet akord molowy był kiedyś uważany za dysonansowy. Większość utworów w moll - w jakiej są np. wszystkie powolne piosenki popowe czy nawet harcerskie - wydaje nam się smutna przez to, że obniżenie nawet jednego dźwięku o pół tonu nas "rozstraja".
Co dopiero u Weberna i Berga, gdzie są same ekstremalne interwały i współbrzmienia, jak małe sekundy czy nony, czyli największe zgrzyty, i żadnych "czystych" trójdźwięków. Dlatego w sam raz do horrorów i bezdusznej "harmonii sfer".

[mad]

Zdecydowanie preferuję symfonie i opery. Kupiłem sobie komplet 70 oper na DVD z serii "La Scala". Świetne są symfonie Brucknera i Mahlera. Opery Wagnera są dosyć trudne, chociaż satysfakconujące literacko.

[Ellen]

[jewgienij]

Ellen, w baroku był już styl równomiernie temperowany, przykładem choćby dwa cykle preludiów i fug Bacha, przez wszystkie 24 tonacje, nazwane Das Wolhtemperierte Klavier ( nie znam niemieckiego, więc pewnie coś tu nie tak w tym tytule:D ). Wszystkie te utwory kończą się jednak w dur, bo akord molowy był "nieczysty" i pozostawiał w "niespełnieniu".

Co do fizjologii, to ciężko się wypowiedzieć, musiałyby być eksperymenty z dziećmi od urodzenia karmionymi Pendereckim , a kto na to pozwoli? Wydaje mi się, że pewne czyste współbrzmienia, jak kwinta, a nawet tercja, są obiektywnie przyjemne i naturalne nawet dla przedstawicieli obcych kultur muzycznych. Natomiast małe sekundy, nony, zwiększone septymy niekoniecznie. Ale tutaj nie mam pewności, więc jeśli znasz jakieś przykłady, to chętnie poczytam.

[Ellen]

[jewgienij]

No nie, to jakim cudem preludiów i fug jest dokładnie 24? Czyli jest koło kwintowe.

[Ellen]

Owszem, jest. Układ klawiatury przecież już był taki jak teraz. A że trochę inaczej brzmiało...

Kiedyś miałam przyjemność posłuchać klawesynu specjalnie nastrojonego w systemie średniotonowym. To było coś absolutnie niesamowitego. Niektóre akordy brzmiały tak, że... no w życiu nie słyszałam czegoś tak czystego. A te rzadziej używane - po prostu dziwnie. I wtedy dopiero zrozumiałam, dlaczego konkretnym tonacjom przypisywano konkretne afekty...

[jewgienij]

Fajna sprawa, też bym posłuchał. Jak będziesz to miała na jakimś You Tube, to mi rzuć, proszę.
Z tonacjami to do 20 wieku się kojarzyło. D-moll tragiczna, C-moll patetyczna, C-dur bohaterska, F-dur - sielsko-wiejska, znaczy pastoralna itd.

[Ellen]

[jewgienij]

Trzepiaż się

[Ellen]

Owszem

[jewgienij]

Na jakim instrumencie grałaś?

[Ellen]

Hmmm... A dlaczego czas przeszły? Gram na oboju barokowym.

[jewgienij]

Znam obój współczesny. Bambusowy ustnik, moczony w wodzie, i straszne męki przepony, żeby wydobyć dźwięk.

[Ellen]

Przesadzasz. Ja tam się nie męczyłam

[jewgienij]

Boś zdolna bestia.
A ja zawsze, mimo że nie jestem oboistą, chciałem zagrać temat z drugiej części koncertu skrzypcowego Brahmsa
http://www.youtube.com/wa...feature=related

Słaby przykład, ale był pod ręką, jutru dam lepszy

[Arya]

Ja polecam Čiurlionisa.
www.youtube.com/watch?v=n0av7HfAP00

[mad]

Słucham sobie po kolei wszystkich symfonii Mahlera. Muzyka kipiąca energią, patosem, ale jednocześnie zmiennością nastrojów. Jest też mnóstwo dłużyzn, które wchodzą w łeb dopiero w trakcie słuchania przez słuchawki - najlepiej w nocy. Symfonie to prawdziwe monstra, nie wszystkie mieszczą się na pojedynczym CD.